Bayramda doğru beslenmenin püf noktalarını öğrenmeye ne dersin?
Et ağırlıklı, zengin içerikli ve lezzetli sofralar… Tüm aileyi bir araya getiren, yüksek kalorili öğle ve akşam yemekleri… Kurban Bayramı’nın, yeme alışkanlıklarını değiştiren geleneksel yapısı, kronik hastalıkları olan kişiler için risk oluşturabiliyor. Özellikle; kalp, hipertansiyon, diyabet ile gastrit ve ülser gibi rahatsızlıkları olanlar, et ve tatlı tüketiminin artışına bağlı olarak önemli şikayetler yaşayabiliyor. Özellikle hava sıcaklıklarının yüksek olduğu bu dönemde, bayram süresince beslenme kurallarına uyulması önem taşıyor.
Öğünlerdeki et miktarına dikkat!
Kurban Bayramı’nda et tüketim miktarının artmasına bağlı olarak bazı sağlık sorunları da ortaya çıkabilir ya da kronik hastalıkları olan kişilerin şikayetleri artabilir. Kırmızı ette bulunan yüksek miktardaki doymuş yağ, kandaki kolesterol seviyesini yükseltir ve koroner kalp hastalıkları riskini artırır. Dolayısıyla et tüketim miktarında ve sıklığında dikkatli olmak gerekir. Öğünlerde 60-90 gramı aşmayacak 2-3 köfte büyüklüğünde et tüketmek, günlük gereksinimi karşılar.
Pişirme şekli önemli
Kanserojen öğelerin oluşumunu, ette bulunan vitaminlerin kaybını ve besin zehirlenmelerini önlemek için eti pişirme tekniklerine dikkat etmek gerekir. Etin; ızgara, fırın ve haşlama şeklinde hazırlanması sağlıklı olacaktır. Yağda kızartma ya da kavurma gibi yöntemlerin tercih edilmemesi önerilir. Katı yağlar et yemeklerinde kullanılmamalı, etin kendi yağı ile pişmesi sağlanmalıdır. Et kullanılarak yapılan sebze yemekleri ise yağ eklenmeden pişirilmelidir. Mangal yaparken etler ateşten 15 santimetre uzakta tutulmalı ve kömürler kor halini aldıktan sonra pişirilme işlemi gerçekleştirilmelidir. Etin hem içi, hem de dışı iyi pişmiş olmalıdır.
Etin besleyici özelliğinden maksimum oranda yararlanmak ve bağırsak sağlığını düzenlemek için etin yanında çeşitli besin öğelerinin bir arada bulunduğu seçenekler oluşturulmalıdır. Sebzeler, tahıllar ile süt ve süt ürünleri etle birlikte tüketilmesi önerilen sağlıklı besin gruplarıdır.
- Etteki demir miktarını artıran yeşil sebzeler
C vitamininden zengin yeşil yapraklı sebzeler, etin yanına iyi bir tamamlayıcı olacaktır. C vitamini, ette bulunan demirin vücut tarafından emilimini artırır ve vücudun demirden daha çok yararlanmasını sağlar. Bununla birlikte bağırsak düzeni için gerekli posa ve diğer vitamin ile minerallerin alınmasına da yardımcı olur. - Vücut için gerekli mineralleri içeren tahıl grupları
Ekmek, pilav ve makarna gibi tahıl grupları başta karbonhidrat olmak üzere; B1, B6, B2 vitaminleri, önemli asitler, doğal lifler ve yağ asitleri, magnezyum, çinko, potasyum gibi mineralleri içerir. Bu nedenle etle birlikte tüketilmesi çok önemlidir.
- Vitamin değeri yüksek süt ve ürünleri
Protein, kalsiyum, fosfor, B2 ve B12 vitamini olmak üzere birçok besin öğesinden zengin olan süt ve ürünlerinin menüde yer alması önem taşır. Yoğurt, cacık veya ayran iyi bir seçim olacaktır.
Sağlıklı bir bayram için…
- Sabah güne kahvaltı ile başla.
- Günde 2-2.5 lt su tüket.
- Çay ve kahve tüketimini sınırla.
- Kavurma ve kırmızı eti öğle yemeğinde; sebze ve kuru baklagilleri ise akşam yemeğinde tercih et.
- Etlerin çok yağlı kısımlarını yeme, hayvanın iç yağlarını yemeklere lezzet vermek amacıyla kullanma.
- C ve E vitamini içermeyen etin yanında, bu vitaminlerin bulunduğu sebze, salata, taze sıkılmış meyve sularını tüket
- Hamurlu tatlı ve çikolata yerine, sütlü ve meyveli tatlıları az porsiyonlarda tüket
- Günlük tempolu yürüyüşlere bayramda da devam et.
Kaynak: Memorial Antalya Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Berna Ertuğ
